မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးဆိုင်ရာ ငွေကြေးသုံးစွဲမှု
မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဆိုင်ရာ ငွေကြေးသုံးစွဲမှု ဟူသည် အဘယ်နည်း။
အပြိုင်အဆိုင်ရှိသည့် ရွေးကောက်ပွဲတစ်ရပ် ကျင်းပနိုင်ရေးအတွက် ရွေးကောက်ပွဲဝင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်များသည် လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်လုပ်ငန်းများ၊ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးများတွင် ငွေကြေးသုံးစွဲရန် နည်းလမ်းရှိရမည်။ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဆိုင်ရာ ငွေကြေးသုံးစွဲမှု ဆိုသည်မှာ ပါတီနိုင်ငံရေး လှုပ်ရှားမှုများ၊ ပါတီအသင်းအဖွဲ့ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ၊ ပြည်သူ့ဆန္ဒခံယူပွဲများနှင့် ရွေးကောက်ပွဲများတွင် ကိုယ်စားလှယ်များ၊ နိုင်ငံရေးပါတီများကို ထောက်ပံ့ရန် ရှာဖွေအသုံးပြုသည့် ရံပုံငွေများကို ဆိုလိုသည်။ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဆိုင်ရာ ငွေကြေးသုံးစွဲမှု စနစ်များမှာ တစ်နိုင်ငံနှင့်တစ်နိုင်ငံ အတော်အတန် ကွဲပြားနိုင်သည်။ ယေဘုယျပြောရလျှင် နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ် များအတွက် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဆိုင်ရာ ငွေကြေးသုံးစွဲမှု နှစ်မျိုးနှစ်စားရှိသည် နိုင်ငံတော်မှထောက်ပံ့သည့် ဘဏ္ဍာ နှင့် ပုဂ္ဂလိကဘဏ္ဍာ တို့ဖြစ်သည်။ ဤနှစ်မျိုးစလုံးအား အကန့်အသတ်နှင့်သာ ရယူသုံးစွဲနိုင်သည်။ စနစ်အလိုက် အများဆုံး သုံးစွဲနိုင်သည့် ပမာဏ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ၏ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်များ အစီအရင်ခံရန် စည်းကမ်းများ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ စည်းကမ်းလိုက်နာမှုရှိ မရှိ စစ်ဆေး နိုင်သည့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ၊ စည်းကမ်း ချိုးဖောက်သူ များကို ပြစ်ဒဏ်ချ နိုင်သည့် နည်းလမ်းများ သတ်သတ်မှတ်မှတ် ရှိနိုင်သည်။ နိုင်ငံအလိုက် ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာ တစ်ခုတည်းအပေါ် မူတည်၍ လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂလိကဘဏ္ဍာတစ်ခုတည်း အပေါ်မူတည်၍လည်းကောင်း၊ ဤနှစ်ခုပေါင်းစပ်၍ သော်လည်းကောင်း မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဆိုင်ရာ ငွေကြေးသုံးစွဲမှု စနစ်များ ချမှတ်နိုင်သည်။
နိုင်ငံတော်မှထောက်ပံ့သည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဆိုင်ရာ ငွေကြေး၏ အရေးပါမှု
မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုများ ဆောင်ရွက်ရန်အတွက် ရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်များသည် နိုင်ငံတော်ရံပုံငွေ ရယူနိုင်သည့်အခါ ရွေးကောက်ပွဲများမှာ ပို၍ အပြိုင်အဆိုင်ဖြစ်ပြီး၊ ပို၍ မျှတစွာ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်သည့် ရွေးကောက်ပွဲများ ဖြစ်လာသည်။ ယင်းကဲ့သို့ နိုင်ငံတော်၏ အထောက်အပံ့ရယူနိုင်လျှင် နိုင်ငံရေးလာဘ်စားမှု တစ်ခုဖြစ်သည့် ပုဂ္ဂလိက အကျိုးစီပွား လိုလားသူများက ရွေးကောက်ပွဲဝင်ကိုယ်စားလှယ်များအား ငွေအင်အားဖြင့် သြဇာလွှမ်းမိုးနိုင်မည့် အလားအလာများကို လျော့ချနိုင်သည်။ နိုင်ငံတော်သည် နိုင်ငံရေး ပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအား တိုက်ရိုက် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဆိုင်ရာ ငွေကြေး အထောက်အပံ့ သော်လည်းကောင်း၊ သွယ်ဝိုက်သည့် အထောက်အပံ့သော်လည်းကောင်း ပေးနိုင်သည်။ နိုင်ငံတော်မှပေးသည့် တိုက်ရိုက် ငွေကြေး အထောက်အပံ့ ဆိုသည်မှာ နိုင်ငံတော်မှတဆင့် ရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်များထံသို့ ချပေးသည့် ရံပုံငွေများကို ရည်ညွှန်းသည်။ သွယ်ဝိုက်သည့် နိုင်ငံတော် အထောက်အပံ့ဆိုသည်မှာ နိုင်ငံပိုင် စာတိုက်ဝန်ဆောင်မှုများ၊ ရွေးကောက်ပွဲစာစောင်စသည်တို့ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း၊ နိုင်ငံပိုင်ခြံမြေတိုက်တာ အဆောက်အဦးများအား မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် အသုံးပြုခြင်း၊ ပြည်သူပိုင်မီဒီယာ အသုံးပြုခြင်းတို့အား အခမဲ့သော်လည်းကောင်း၊ နှုန်းလျော့၍လည်းကောင်း အသုံးပြုခွင့်တို့ကို ဆိုလိုသည်။ နိုင်ငံပိုင် အရင်းအမြစ်များမှာ ပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံးနှင့်သက်ဆိုင်သည့်အတွက် ပါတီတစ်ခုခု၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ဦးဦးအား ဦးစားပေးသည့် သဘောဖြင့် အသုံးပြုခြင်းမျိုးမဖြစ်စေရ။ မဲဆွယ် စည်းရုံးရာတွင် အသုံးပြုသည့် နိုင်ငံပိုင်အရင်းအမြစ်များအား ဘဏ္ဍာရေးအထောက်အပံ့အဖြစ် သတ်မှတ်သည့် အတွက် အလွဲသုံးစားမှုများ တားဆီးရန် အလျဉ်းသင့်သလို အစီအရင်ခံ ထုတ်ပြန်ရမည်။ တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း၊ သွယ်ဝိုက်၍ သော်လည်းကောင်း ချပေးသည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးဆိုင်ရာ ဘဏ္ဍာရေး အထောက်အပံ့များ အကြောင်း သတင်း အချက်အလက်များ၏ အကူအညီဖြင့် ပြည်သူလူထု၊ ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်များနှင့် သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ထမ်းများသည် နိုင်ငံတော်အရင်းအမြစ်များအား သင့်တင့်မျှတစွာ ခွဲဝေပေးခြင်းရှိ မရှိ ဆန်းစစ်နိုင်သည်။
နိုင်ငံတော်မှထောက်ပံ့သည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ငွေကြေးသုံးစွဲမှု ဆိုင်ရာ အချက်အလက် နမူနာများ
နိုင်ငံတော်မှထောက်ပံ့သည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ငွေကြေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များတွင် ရယူနိုင်သည့် ငွေကြေးပမာဏ အကန့်အသတ်၊ စည်းကမ်းချက်များ၊ ပါတီတစ်ခုချင်း၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ဦးချင်းစီချင်းသို့ ထောက်ပံ့သည့် ပမာဏ (တိုက်ရိုက်ထောက်ပံ့မှု)၊ ပါတီတစ်ခုချင်း၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ဦးချင်းစီအား ထောက်ပံ့သည့် နိုင်ငံတော်အရင်းအမြစ် ခွဲဝေမှုများ (သွယ်ဝိုက်ထောက်ပံ့မှု) များနှင့်ဆက်စပ်သည့် သတင်းအချက်အလက်များ ပါဝင်သည်။
ပုဂ္ဂလိကမှ ထောက်ပံ့သည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးဆိုင်ရာ ငွေကြေးသုံးစွဲမှု၏ အရေးပါပုံ
လူတစ်ဦး တစ်ယောက်ချင်းက မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် ငွေကြေး အထောက်အပံ့ ပေးနိုင်ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံသားပြည်သူများ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်တွင် ပါဝင်ဆင်နွှဲခွင့်ရပြီး မဲပေးသူများသည် သူတို့၏ အကျိုးစီပွားများအား ကိုယ်စားပြုသည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအား ထောက်ပံ့ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံရေး ထင်မြင်ချက်များ ဖော်ပြနိုင်သည်။ ပုဂ္ဂလိက ငွေကြေး အထောက်အပံ့သည် မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် အစိုးရ၏ ပါဝင်နှောင့်ယှက်မှုများ လျော့ကျနိုင်သည်၊ လက်ရှိအာဏာရ အစိုးရမှ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အသာစီးရရန် နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာအား အမြတ်ထုတ်သုံးစွဲနိုင်မှု အလားအလာများအား လျော့ချနိုင်သည်။ ပုဂ္ဂလိက ငွေကြေး အထောက်အပံ့ဆိုရာတွင် တစ်ဦးချင်းဖြစ်စေ၊ ကုမ္ပဏီအနေဖြင့် ဖြစ်စေ အလှူငွေထည့်ခြင်း၊ မဲဆွယ် စည်းရုံးရေး အတွက် လိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများအတွက် အခမဲ့သော်လည်းကောင်း၊ နှုန်းထားများ လျှော့ပေါ့၍သော်လည်းကောင်း ပေးသည့် အကူအညီ (ငွေမဟုတ်သည့်အကူအညီ) များ အကျုံးဝင်သည်။ နိုင်ငံရေးပါတီများမှ ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်များထံ အလှူငွေထည့်ဝင်နိုင်သည့် အပြင် ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်များသည်လည်း မိမိတို့ ငွေကြေးပိုင်ဆိုင်မှုများအား မဲဆွယ်စည်းရုံးရန်တွင် သုံးစွဲနိုင်သည်။ နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများသည် မဲဆွယ်စည်းရုံးရန် ငွေချေးနိုင်သည်။ ပုဂ္ဂလိက အလှူငွေများ လက်ခံရရှိပါက အလှူရှင်အမည်၊ လက်ခံရရှိသည့်နေ့စွဲ၊ အလှူငွေပမာဏ စသည့်အချက်အလက်များအား ထုတ်ပြန်ကြေငြာရမည်။ တစ်သီးပုဂ္ဂလ အလှူရှင်များနှင့် အခြားအလှူရှင်များမှ ပေးသည့် အလှူငွေများနှင့် ဆက်စပ်သည့် အချက်အလက်များကို ကြည့်ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ်များ မူဝါဒ ရေးဆွဲသည့်အခါ တွင်လည်းကောင်း၊ အစိုးရ တာဝန်ထမ်းဆောင်သည့် အခါတွင်လည်းကောင်း အကျိုးစီးပွား ငြိစွန်းမှုများ ရှိ မရှိ သိနိုင်မည်။ ထို့နည်းတူစွာ ထည့်ဝင်နိုင်သည့် အလှူငွေ ပမာဏ အကန့်အသတ် အပါအဝင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ၊ နိုင်ငံရေးပါတီများအတွက် ပေးထားသည့် ပုဂ္ဂလိက ငွေကြေးအထောက်အပံ့များအကြောင်း သတင်းအချက်အလက်များ၏ အကူအညီဖြင့် နိုင်ငံသားပြည်သူများ၊ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် တာဝန်ကျဝန်ထမ်းများသည် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးအတွက် ပုဂ္ဂလိက ဘဏ္ဍာရေး အထောက်အပံ့များသည် တရားဝင် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် ကိုက်ညီမှုရှိမရှိ စစ်ဆေးနိုင်သည်။
ပုဂ္ဂလိက မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ငွေကြေး အထောက်အပံ့ဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ ဥပမာ
ပုဂ္ဂလိက မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာရေး အထောက်အပံ့နှင့် ဆက်စပ်သည့် အချက်အလက်များတွင် ပုဂ္ဂလိကဘက်မှ ထည့်ဝင်နိုင်သည့် ငွေပမာဏ ကန့်သတ်ချက်များ၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ၊ အထောက်အပံ့ပေးသူများ၊ ထောက်ပံ့ပေးသည့် ငွေပမာဏနှင့် နေ့စွဲစသည့် အချက်အလက်များပါဝင်သည်။
မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ငွေကြေးသုံးစွဲမှု၏ အရေးပါပုံ
မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ငွေကြေးသုံးစွဲမှုတွင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတစ်ဦး သို့မဟုတ် ပါတီတစ်ခုမှ ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ကာလအတွင်း ရွေကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များအတွက် အသုံးပြုသည့် ငွေကြေး သို့မဟုတ် ငွေကြေးမဟုတ်သည့် သုံးစွဲမှုတို့ ပါဝင်သည်။ တချို့နိုင်ငံများတွင် ပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ်များ သုံးစွဲနိုင်သည့် အများဆုံးငွေပမာဏ သတ်မှတ်ထားသည်။ ဤကဲ့သို့ ကန့်သတ်ထားခြင်းသည် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအကြား ယှဉ်ပြိုင်မှုကို တရားမျှတစေသည်။ သို့သော်လည်း လွတ်လပ်စွာ စည်းရုံးခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့် စသည့် အခြားအခွင့်အရေးအများကို မထိခိုက်စေဘဲ ယင်းအကန့်အသတ်များကို သတ်မှတ်ရပေမည်။ အများဆုံးသုံးစွဲနိုင်သည့် ငွေကြေးပမာဏ သည် အသေသတ်မှတ်ထားသည့် ပမာဏ (သို့မဟုတ်) မဲဆန္ဒနယ်တစ်ခုရှိ လူဦးရေအချိုးအစား၊ မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင်လိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများ၊ ဝန်ဆောင်မှုများကို စျေးနှုန်းများအပေါ်မူတည်၍ အရှင်သတ်မှတ်ထားသည့် ပမာဏ ဖြစ်နိုင်သည်။ မည်သည့်စနစ်ကို ကျင့်သုံးသည်ဖြစ်စေ ယင်းကန့်သတ်ချက်များအား ဥပဒေ၌ အတိအလင်း ဖော်ပြထားရမည့်အပြင် နောက်လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲများနှင့် လျော်ညီစေရန် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု နှုန်းနှင့်လည်း ညှိထားရမည်။ ကန့်သတ်ချက်များသည် မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကမျှ ရှောင်လွှဲမရဘဲ ရွေးကောက်ပွဲဝင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအားလုံးအပေါ် သက်ရောက်စေရမည်။ ရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်များအား သူတို့ပြောလိုသည့် နိုင်ငံရေးသတင်းစကား ပါးနိုင်ရန် လုံလောက်သည့် ပမာဏတစ်ခု သုံးစွဲခွင့်ပြုရမည်။ မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် သုံးစွဲနိုင်သည့် သုံးစွဲမှု ပမာဏအား ဥပဒေ၌ ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြထားရမည်။ သို့မှသာ ရွေးကောက်ပွဲယှဉ်ပြိုင်သူများသည် ယင်းအချက်အလက်များကို ထောက်လျက် ဥပဒေဘောင်အတွင်း လှုပ်ရှားနိုင်ပြီး၊ ပြည်သူလူထုအနေဖြင့်လည်း ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ၊ နိုင်ငံရေးပါတီများအား ဥပဒေဘောင်အတွင်း ဆောင်ရွက်ရန် ခိုင်းစေနိုင်မည်။ အခြေခံအဆင့် ငွေကြေးသုံးစွဲမှုဆိုင်ရာ အချက်အလက်များတွင် ငွေ သို့မဟုတ် ပစ္စည်းလက်ခံရရှိသူ၊ ပစ္စည်းစျေးနှုန်းများ စသည်ဖြင့် အရောင်းအဝယ် ပြုလုပ်မှုအဆင့် သတင်းအချက်အလက်များ ပါဝင်သည်။ နိုင်ငံသားပြည်သူများ အနေဖြင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် အသုံးပြုသည့် ငွေကြေးသုံးစွဲမှုပမာဏ သတင်းအချက်အလက်များ၏ အကူအညီဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ကိုယ်စားလှယ်များအား အချက်ကျကျ ရွေးချယ်နိုင်ပေမည်။
မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ငွေကြေးသုံးစွဲမှု အချက်အလက်နမူနာ
ငွေကြေးသုံးစွဲမှုဆိုင်ရာ အချက်အလက် အလေ့အကျင့်ကောင်း နမူနာများတွင် ငွေကြေးလက်ခံမှု တစ်ခုချင်းစီ၏ နေ့စွဲ၊ ရည်ရွယ်ချက်၊ ပါဝင်သည့် ငွေကြေးပမာဏနှင့် လက်ခံရရှိသူ စသည့် အချက်အလက်များ ကို ဖော်ပြထားကြသည်။
ငွေကြေးသုံးစွဲမှုများ ထုတ်ဖော်ခြင်း၊ အစီအရင်ခံခြင်းတို့၏ အရေးပါပုံ
ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်များ၊ နိုင်ငံရေးပါတီများမှ မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် သုံးစွဲခဲ့သည့် ငွေကြေးသုံးစွဲမှုများအား ထုတ်ဖော်ခြင်း၊ အစီအရင်ခံခြင်းတို့သည် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာငွေသုံးစွဲမှု ကြီးကြပ်ရေး အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြည်သူလူထုထံ မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် အသုံးပြုရန် ရံပုံငွေများ မည်သို့မည်ပုံ ရှာဖွေခဲ့သည်နှင့် ပတ်သက်၍ တာဝန်ယူတာဝန်ခံမှု ရှိစေသည်။ အစီအရင်ခံသည့် အကြောင်းအရာနှင့် အကြိမ်ရေတို့ ပြောင်းလဲနိုင်သော်လည်း နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်များသည် သက်ဆိုင်ရာ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာငွေ ကြီးကြပ်ရေး အဖွဲ့ထံသို့ အချိန်မီနှင့် ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ အစီအရင်ခံရမည်။ မည်သို့မည်ပုံ အစီအရင်ခံရမည်၊ သတ်မှတ်အချိန်ကာလနှင့် မည်ကဲ့သို့ ပြည်သူလူထုထံ ထုတ်ဖော်ရမည်ကို ဥပဒေများ၌ တိတိပပ ရေးသားထားရမည်။ အလေ့အကျင့်ကောင်း နမူနာများတွင် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ငွေကြေးသုံးစွဲမှုအတွက် ပဏာမ၊ ကြားကာလနှင့် နိဂုံးချုပ် အစီအရင်ခံစာတို့ တင်ပြရန်လိုအပ်သည်။ သတင်းအချက်အလက်များအား မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာငွေ သုံးစွဲမှု ကြီးကြပ်ရေးအဖွဲထံ တင်ပြမှသာ ၄င်းအဖွဲ့အနေဖြင့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် လိုက်နာမှုရှိ မရှိ စိစစ်နိုင်မည်။
ယေဘူယျပြောရလျှင် ရွေးကောက်ပွဲဝင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်များ၊ နိုင်ငံရေးပါတီများသည် အချို့သော ပြည်သူလူထုသို့ ထုတ်ဖော်ရန် လိုအပ်ချက်များကို လိုက်နာရသည်။ ယင်းကဲ့သို့ လိုအပ်ချက်များတွင် မှတ်ပုံတင်စဉ် သို့မဟုတ် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလ တလျှောက် တန်ဖိုးပိုင်ဆိုင်မှုများ၊ တင်နေသည့် အကြွေးများ စသည်တို့ကို ဖွင့်ချပြရန် ပါဝင်သည်။ ယင်းသတင်းအချက်အလက်များကို တစ်ခါတစ်ရံ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးဘဏ္ဍာငွေသုံးစွဲမှု ကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့မှ ထုတ်ပြန်ပြီး တစ်ခါတစ်ရံ ပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ်များ ကိုယ်တိုင် ထုတ်ပြန်သည်။ ထုတ်ဖော်ရန် လိုအပ်ချက်သည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံနှင့် တစ်နိုင်ငံ ခြားနားနိုင်ပြီး ပုဂ္ဂိုလ်ရေး အချက်အလက် ကာကွယ်ရေး၊ သတင်းအချက်အလက် ကာကွယ်ရေးတို့နှင့် ဟန်ချက်ညှိသင့်ပေသည်။ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာငွေများနှင့် ဆက်စပ်သည့် သတင်းအချက်အလက်များ လက်ဝယ်ရှိသော ပြည်သူလူထုသည် နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ကိုယ်စားလှယ်များ မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် အသုံးပြုရန် ရံပုံငွေများ မည်သိုမည်ပုံ ရှာဖွေကြသည်ကိုသိလာမည်ဖြစ်ပြီး မဲပေးရာတွင် အချက်ကျကျ ရွေးချယ်နိုင်မည်။
တောင်အမေရိကတိုက်ရှိ နိုင်ငံအများစုတွင် နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်များသည် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များအား ဥပဒေအရ ပြည်သူလူထုထံ ထုတ်ဖော်ချပြရသည်။ ကော်စတာရီကာနိုင်ငံတွင် ဤသတင်းအချက်အလက်များအား အလွယ်တကူရယူနိုင်သော အီလက်ထရွန်းနစ် portal ထားရှိ၍ data software များတွင် လွယ်လင့်တကူ အသုံးပြုနိုင်ရန် စံတပြေးညီ သတ်မှတ်ထားသည့် format များနှင့် ထုတ်ပြန်ထားသည်။ ပီရူးနိုင်ငံတွင် ၂၀၀၅ နိုင်ငံရေးပါတီများ ဘဏ္ဍာရေး သုံးစွဲမှုဆိုင်ရာ စည်းကမ်းချက်များ အရ ပါတီများသည် ဘဏ္ဍာရေးကိစ္စများကို ရွေးကောက်ပွဲကာလအတွင်း တစ်လနှစ်ကြိမ် အစီအရင်ခံရန် လိုအပ်သည်။[1] ၁၉၉၇ ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေ[2] အရ ရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်အားလုံးသည် ရွေးကောက်ပွဲရလာဒ်ကြေငြာပြီး ရက် (၆၀) အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ငွေကြေးသုံးစွဲမှုများကို အစီအရင်ခံရသည်။ ဝင်ငွေထွက်ငွေနှင့် ဆက်စပ်သည့် အနှစ်ချုပ်၊ အသေးစိတ်နှင့် တစ်ခုချင်း သတင်းအချက်အလက်များအား ထုတ်ပြန်ထားပြီး ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်များဆိုင်ရာ အမျိုးသားရုံး၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်မှ download ချနိုင်သည်။
ထုတ်ပြန် အစီအရင်ခံသည့် အချက်အလက်နမူနာ
သက်ဆိုင်သည့် အချက်အလက်များတွင် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာရေး သတင်းအချက်အလက်များ၊ ထုတ်ဖော်ရမည့်၊ အစီအရင်ခံရမည့် သူများအား သတ်မှတ်ထားသည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် ပြည်သူလူထုသို့ အမှန်တကယ် ထုတ်ပြန်သည့် သတင်းအချက်အလက်များ ပါဝင်သည်။ တချို့နေရာများတွင် ပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ၏ အမှန်တကယ် ထုတ်ပြန်ချက်များ၊ အစီအရင်ခံစာ များအား ပြည်သူလူထုက ရယူနိုင်သည်။ ထုတ်ပြန်ခြင်းနှင့် အစီအရင်ခံခြင်းဆိုင်ရာ စည်းကမ်းများတွင် နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်များမှ တင်သွင်းရမည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ထောက်ပံ့ငွေများ၊ သုံးစွဲမှုများအကြောင်း သတင်းအချက်အလက်များနှင့် အစီအရင်ခံစာများအား တင်သွင်းရမည့် ပုံစံ၊ တင်သွင်းရမည့် အချိန် စသည်တို့ပါဝင်သည်။ ထုတ်ပြန်ရန် လိုအပ်ချက်များထဲတွင် မှတ်ပုံတင်သည့်အချိန်နှင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ကာလအတွင်း တန်ဖိုးပိုင်ဆိုင်မှုများ၊ တင်နေသည့် အကြွေးများအား လူသိရှင်ကြား ထုတ်ပြန်ခြင်းစသည်တို့ ပါရှိသည်။ နိုင်ငံတော်မှပေးသည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာငွေ၊ ပုဂ္ဂလိကဘက်မှ ထောက်ပံ့သည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာနှင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် သုံးစွဲသည့် ငွေကြေး တို့နှင့် ဆက်စပ်သည့် အချက်အလက်များအတွက် ဥပမာများ ပြောရလျှင် ထုတ်ပြန်သည့် အချက်အလက်များတွင် အလှူရှင်၏ အမည်စသည်ဖြင့် အထောက်အထား၊ ထည့်ဝင်သည့် အထောက်အပံ့ပမာဏ၊ ထည့်ဝင်သည့် နေ့စွဲ၊ အထောက်အပံ့အမျိုးအစားနှင့် သုံးစွဲမှု စသည့်အချက်များ ပါဝင်သည်။
အစီအရင်ခံစာများတွင် ပါတီနှင့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ဦးစီချင်း၊ အကျုံးဝင်လျှင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း များစာရင်းတို့ကို ရှင်းလင်းစွာ ခွဲခြားဖော်ပြရမည်။ သာမန်ပြည်သူများအတွက် အသုံးဝင်ပြီး နားလည်နိုင်သည့် အသေးစိတ် အချက်အလက်များ ပါရှိသင့်သည်။ အလေ့အကျင့်ကောင်း နမူနာများတွင် ပါတီများ၊ ကိုယ်စားလှယ်များအကြား အဓိပ္ပာယ်ရှိရှိနှင့် အချိန်မီ နှိုင်းယှဉ် သုံးသပ်နိုင်စေမည့် စံတပြေးညီသတ်မှတ်ထားသည့် အစီအရင်ခံစာ ပုံစံများ၊ လမ်းညွှန်များကို အာဏာပိုင်များက ထုတ်ပြန်ခြင်း ဖြစ်သည်။ အစီအရင်ခံစာများ သည် လက်ခံရရှိသည့် အထောက်အပံများနှင့် သုံးစွဲမှုများကို ရှင်းလင်းစွာ ခွဲခြားဖော်ပြရမည်။ ထို့ပြင် အစီအရင်ခံစာ ပုံစံများတွင် စည်းကမ်းချက်များက စံတပြေးညီ သတ်မှတ်ထားသည့် ကဏ္ဍအလိုက် လက်ခံရရှိသည့် အထောက်အပံ့များ၊ သုံးစွဲမှုများအား စာရင်းပြုစုထားရမည်။ ယင်းသို့ စာရင်းပြုစုထားသည့် အစီအရင်ခံစာများတွင် အရောင်းအဝယ်မှု တစ်ခုချင်းစီ၏ ပမာဏနှင့် နေ့စွဲ အပြင် အရောင်းအဝယ်ပြုခြင်း၏ သက်သေအထောက်အထား မိတ္တူ (ဥမာ ပြေစာ၊ ချက်လက်မှတ်၊ ဘဏ်ငွေလွှဲပြေစာ၊ ချေးငွေ သဘောတူညီချက်များ) တို့ပါဝင်သင့်သည်။
ကြီးကြပ်ရေးနှင့် လေ့လာစောင့်ကြည့်ရေးတို့၏ အရေးပါပုံ
မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို လိုက်နာမှုရှိ မရှိ ကြီးကြပ်ခြင်း၊ လေ့လာ စောင့်ကြည့်ခြင်းတို့သည် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများအား ထိရောက်စွာနှင့် ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်မှုအား တိုးမြှင့်စေသည့် အရေးကြီးသော နည်းလမ်းများဖြစ်သည်။ အစီအရင်ခံစာများ ထုတ်ပြန်ခြင်း အပါအဝင် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို လိုက်နာမှုရှိ မရှိ စောင့်ကြည့်သည့် ကြီးကြပ်ရေး တစ်ခုခုအား နိုင်ငံတော်မှ ဖွဲ့စည်း တည်ထောင်ပေးလေ့ရှိသည်။ ဤကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့၏ လွတ်လပ်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်မှု နည်းများအပေါ် မူတည်၍ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာရေး စောင့်ကြည့်မှုနှင့် ယင်းကဲ့သို့လုပ်ဆောင်မှုများ၏ ထိရောက်မှုအပေါ် ပြည်သူလူထု၏ အယုံအကြည် တိုးလာနိင်သလို လျော့ကျသွားနိုင်သည်။ ပါတီများ၏ သြဇာလွှမ်းမိုးမှု၊ အစိုးရဘက်မှ ဖိအားပေးမှုများကို ရှောင်ရှားရန် ဤကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့အတွက် အဖွဲ့ဝင်များ ရွေးချယ်ရာတွင် လည်းကောင်း ဖွဲ့စည်းပုံရေးဆွဲ ရာတွင်လည်းကောင်း၊ လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာ သတ်မှတ်ရာတွင်လည်းကောင်း ဥပဒဖြင့် ပြဌာန်းထားသည့် အကာအကွယ်များ ရှိရမည်။ ကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့တစ်ခုသည် ၄င်း၏ ထိရောက်မှုကို တိုးမြှင့်ရန် လမ်းညွှန်ချက်များ၊ ညွှန်ကြားချက်များ ထုတ်ပြန်ခွင့်၊ စည်းကမ်းချိုးဖောက်မှုများအား စုံစမ်းစစ်ဆေးခွင့်၊ အလျဉ်းသင့်သလို့ ဒဏ်ခတ်ခြင်း၊ ဒဏ်ခတ်ခိုင်းခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်ရန် အခွင့်အရေးရှိရမည်။ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ငွေကြေးသုံးစွဲမှု ကြီးကြပ်စောင့်ကြည့်ရေး အဖွဲ့နှင့် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ဆက်စပ်သည့် အခြား အစိုးရ အဖွဲ့အစည်းများအကြား ဆက်နွယ်မှု တစ်နိုင်ငံလုံးအဆင့်နှင့် ဒေသအဆင့်အဖွဲ့အစည်း ပုဂ္ဂိုလ်များ အကြား ဆက်နွယ်မှုများအား ရှင်းလင်းစွာ ဖွင့်ဆိုထားရမည်။ အကျိုးစီးပွား ပဋိပက္ခများ၊ လုပ်ပိုင်ခွင့် အာဏာထပ်မှုများအား ရှောင်ရှားရန် ယင်းကြီးကြပ်စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာနှင့် တာဝန်နယ်နိမိတ်များကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သတ်မှတ်ထားရမည်။
အချိန်မီထုတ်ပြန်သည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးဆိုင်ရာ ဘဏ္ဍာငွေနှင့် သုံးစွဲမှု အစီအရင်ခံစာများအား စောင့်ကြည့် လေ့လာခြင်းအားဖြင့် ပြည်သူလူထု၊ ဂျာနယ်လစ်များ နှင့်/သို့မဟုတ် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများသည် ရွေးကောက်ပွဲ ယှဉ်ပြိုင်မှု တရားမျှတမှုရှိ မရှိ အကဲဖြတ်နိုင်မည်။ ထို့အပြင် ရွေးကောက်ခံရပြီးနောက်ပိုင်း ဘဏ္ဍာရေး ကိစ္စရပ်များသည် ရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်များအပေါ် သြဇာသက်ရောက်နိုင်မှု အခြေအနေတို့ကို သုံးသပ်နိုင်မည်။ ဤသတင်းအချက်အလက်များကို အသုံးပြု၍ ကြီးကြပ်စောင့်ကြည့်ရေး အဖွဲ့အား တာဝန်ခံ တာဝန်ယူခိုင်းစေခြင်းဖြင့် ယင်းအဖွဲ့၏ လုပ်ဆောင်ရည်ကို တိုးမြှင့်ပေးနိုင်သည်။
ကြီးကြပ်ရေးနှင့် လေ့လာစောင့်ကြည့်ရေး အချက်အလက် နမူနာ
ကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များတွင် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ကိုယ်စားလှယ်များမှ အစီအရင်ခံစာများကို အချိန်မီ တင်သွင်းခဲ့ခြင်းရှိ မရှိ၊ နောက်ကျခဲ့ခြင်းရှိ မရှိ အပြင် ရွေးကောက်ပွဲဝင် ကိုယ်စားလှယ်များ ပြစ်ဒဏ်ပေးခံရခဲ့ခြင်းရှိမရှိ စသည်တို့ အကြောင်း သတင်းအချက်အလက်များ ပါဝင်သည်။ ထို့ပြင် ကြီးကြပ်ရေးနှင့် ဆက်စပ်သည့် အချက်အလက်များတွင် ပြစ်ဒဏ်ပေးခဲ့လျှင် ပြစ်ဒဏ်ပေးခဲ့သည့် အကြိမ်အရေအတွက်နှင့် ပြစ်ဒဏ်ပေးခံရသူများ ပြစ်ဒဏ်ကို လိုက်နာမှုရှိမရှိ စသည့် သတင်းအချက်အလက်များလည်း ပါဝင်သည်။
ပြစ်ဒဏ်ခတ်ခြင်းနှင့် အယူခံခြင်းတို့၏ အရေးပါပုံ
မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ငွေကြေးသုံးစွဲမှုဆိုင်ရာ ဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများအား တိရောက်စွာ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း သည် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာရေး စနစ်တစ်ခု၏ သမာသမတ်ကျမှုကို ထိန်းသိမ်းရာတွင် လွန်စွာ အရေးကြီးသည်။ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်တွင် ပြည်သူလူထု၏ ယုံကြည်မှုတိုးလာပြီး နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ကိုယ်စားလှယ်များ၏ တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုတိုးလာစေသည်။ ပြစ်ဒဏ်ဆိုသည်မှာ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာရေး ကြီးကြပ်ရေး အဖွဲ့တစ်ခုမှ သော်လည်းကောင်း၊ အခြားစည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေး အဖွဲ့တစ်ခုမှသော်လည်းကောင်၊ တစ်ခါတစ်ရံ ရာဇဝတ်မှုရုံးမှ သော်လည်းကောင်း မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ စည်းကမ်းများအား ချိုးဖောက်သည့် ရွေးကောက်ပွဲ ယှဉ်ပြိုင်သူများအပေါ် ချမှတ်သည့် ပြစ်ဒဏ်များဖြစ်သည်။ ပြစ်ဒဏ်များသည် ဥပဒေမလိုက်နာခြင်းမှ ရနိုင်သည့် အကျိုးအမြတ်များအား ဖယ်ရှားရန်၊ လိုက်နာရန်ပျက်ကွက်သူများကို အပြစ်ပေးရန်၊ အနာဂတ်တွင် စည်းကမ်းချိုးဖောက်မှုများအား တားဆီးရန် ရည်ရွယ်သည်။ ပြစ်ဒဏ်များကို ဥပဒေများ၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများတွင် ရှင်းလင်းစွာ အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုထားမည့်အပြင် ပြည်သူလူထုနှင့် ရွေးကောက်ပွဲ ယှဉ်ပြိုင်သူများ ကို အသိပေးထားရမည် ဖြစ်ပြီး၊ ရည်ရွယ်ချက်များနှင့် ဆီလျော်ရမည်။ ပြစ်ဒဏ် အမျိုးမျိုး ချမှတ်နိုင်သည်၊ ဥပမာအားဖြင့် သတိပေးခြင်း၊ လိုအပ်သည့် ရုံးလုပ်ငန်းများအတွက် ကုန်ကျသည့် ဒဏ်ငွေပေးဆောင်စေခြင်း၊ နိုင်ငံတော်မှပေးသည့် အထောက်အပံ့များအား တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကိုသော်လည်းကောင်း၊ အားလုံးကိုသော်လည်းကောင်း ဆုံးရှုံးစေခြင်း၊ ကြီးလေးသည့် စည်းကမ်းချိုးဖောက်မှုများတွင် ရာဇဝတ်မှုနှင့် တရားစွဲခြင်း တို့ဖြစ်သည်။ ဆုံးဖြတ်ချက်အားလုံးကို စာဖြင်မှတ်သားထားရမည်ဖြစ်ပြီး၊ ဆီလျော်သည့် အကြောင်းပြချက်များ ပေးရမည်။ ချမှတ်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို ပါဝင်ပတ်သက်သူများအား အချိန်မီ အသိပေးရမည်။
ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်သည့်အခါတိုင်း ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံရသူများသည် အယူခံဝင်ရန် အခွင့်အရေးရှိပြီး အယူခံမှုအား ဥပဒေကြောင်းအရ သုံးသပ်ရန် လိုအပ်သည့် အထောက်အပံ့များ ရယူနိုင်ခွင့် ရှိရမည်။ အယူခံတင်သွင်းမှုများကို အချိန်မီ တင်သွင်းရန်၊ စဉ်းစားရန်၊ ဖြေရှင်းရန်တို့အတွက် ဥပဒေမူဘောင်များရှိရမည်။ ပြစ်ဒဏ်များနှင့် အယူခံဝင်မှုတို့ အကြောင်း သတင်းအချက်အလက်များ လက်ဝယ်ရှိခြင်းဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် မိမိတို့သည် မျှတစွာ ဆက်ဆံခံရပြီး ချမှတ်သည့် ပြစ်ဒဏ်များအား အယူခံရန် နည်းလမ်းများရှိကြောင်း သိနိုင်မည်။ တစ်ချိန်တည်းတွင် ဤသတင်း အချက်အလက်များကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ပြည်သူလူထု အနေဖြင့်လည်း ရွေးကောက်ပွဲဝင်ကိုယ်စားလှယ်များ၊ နိုင်ငံရေးပါတီများသည် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများအား လိုက်နာခဲ့ခြင်းရှိ မရှိသိနိုင်မည်။ စည်းကမ်းချိုးဖောက်ခြင်း များအတွက် သင့်တော်သည့် ပြစ်ဒဏ် ခံခဲ့ရခြင်းရှိ မရှိ သိနိုင်မည်။ ဤပြစ်ဒဏ်များအား ချမှတ်သည့် ဥပဒေ အကြောင်းသတင်းအချက်အလက်များ လက်ဝယ်ရှိခြင်းဖြင့် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် စည်းကမ်းချိုးဖောက်မှုများအား ဖြေရှင်းရန် ဥပဒေကြောင်းအရ လုံလောက်စွာ ဆောင်ရွက်ထားခြင်းရှိ မရှိ တိုင်းတာနိုင်သည်။ ထုတ်ဖော်ချပြသည့် အချက်အလက်များနှင့် ပေါင်းစပ်လျက် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများ သည် ပြစ်ဒဏ်များကို ဘက်လိုက်မှုကင်းစွာ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းရှိ မရှိ ဆန်းစစ်နိုင်သည်။
ပြစ်ဒဏ်များနှင့် အယူခံခြင်း အချက်အလက် နမူနာ
ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်းနှင့် အယူခံခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် ယင်းလုပ်ငန်းစဉ်များအကြောင်း သတင်းအချက် အလက်များသည် ပွင့်လင်းမြင်သာပြီး၊ ပြည်သူလူထုမှ လက်လှမ်းမီရမည်။ သက်ဆိုင်သည့် အချက်အလက်များတွင် မည်သူသည် (ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတစ်ဦးဦး သို့မဟုတ် ပါတီတစ်ခုခုသည်) မည်ကဲ့သို့နှင့် မည်သည့်အတွက်ကြောင့် အပြစ်ဒဏ် ခံခဲ့ရသနည်း၊ မည်သည့်ပါတီက မည်သည့်အတွက်ကြောင့် အယူခံဝင်ခဲ့သည်၊ အယူခံဝင်ခြင်း၏ ရလဒ် စသည့် အချက်အလက်များ ပါဝင်သည်။ အချက်အလက်များတွင် ပြစ်ဒဏ်ပေးခြင်း၊ အယူခံခြင်းတို့အတွက် ခိုင်လုံသည့် အကြောင်းပြချက်များ၊ ရှင်းလင်းချက်များလည်း ပါသည်။ အခြားသက်ဆိုင်သည့် အချက်အလက်များထဲတွင် ကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့မှ ချမှတ်လိုက်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို ဥပဒေကြောင်းအရ အယူခံနိုင်မည့် ရင်ဆိုင်နိုင်မည့် နည်းလမ်းများကို ဖော်ပြထားသည့် ဥပဒေများ အကြောင်း သတင်းအချက်အလက်များနှင့် အယူခံဝင်နုိင်သည့် အချိန်ကာလနှင့် ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်သည့် အချိန်ကာလ စသည်တို့ အကျုံးဝင်သည်။